Nsango Malámu
Relijion |
Bonzámbe mísáto bwa Abrahama |
Boyúda - Boklísto - Islamu |
Óyo ezalí ekakoli o kati ya molɔ́ngɔ́ etali Boklísto |
Fondements |
Biblíya |
Yésu Krísto |
Acteurs |
Bapɔ́stɔlɔ |
Maria wa Nazaleti |
Pratiques |
Batísimu |
Ukarístia - Mísa |
Losámbo |
Événements mpé biyenga |
Mbótama tǒ Nɔ́ɛlɛ |
Vendredi saint - Ntingó |
Mbuta - Pantekote |
Bisíká |
Yerusalemi |
Bɛtɛlɛmɛ - Nazaleti |
Ekeléziya |
Bitápe bya boklísto |
Katolíkɛ |
Ɔtɔdɔ́kisi |
Misíoni |
Anglicanisme |
Bakambi mangómbá |
Sángó - Pápa - Pasteur |
Ndáko ya Nzámbe |
Cathédrale |
Basilíki |
Ndáko-nzámbe |
Tɛmpɛlɔ́ |
Nsango Malámu mpé ebêngamaka Nsango Ndámu tǒ Nsango Elámu (mpé Evanjile na ligresi εὐαγγέλιον evangelion = nsango elámu), ezalí nkómbó óyo Yésu yě mɔ̌kɔ́ apɛ́sákí na nsango yě azalákí kotéya.[1]
Bato óyo batángaka mikandá ya Nsango Malámu, bayébí 'te mokandá ya Yoane ekɛsɛní míngi na óyo ya Matié, Marko mpé Luka. Epái na bangó, makambo míngi ezalí kokúkana mpénza. Boye tozalí komítúna mitúna ebelé : kokokana ya boye eútí wápi ? Bato óyo bakomákí yangó basálákí ndéngé níni ? Mpámba tɛ́ esíká mɔ̌kɔ́ tɛ́ bayébísí sɔ́kí mokomi-mokandá azalí náni.
Na ebandeli, bayékólí ya Yézu babandákí kosákola makambo óyo bamɔnákí mpé bayókákí : makámwisi óyo Yésu azalákí kosála, matéya na yě, mpé míngi mpénza ndéngé Yézu akúfákí mpé asékwákí.[2] Na káti ya mangómbá ya bakrísto batéyí ya Nsango Malámu bazalákí, moto na moto abandákí kosakola Nsango Malámu na ndéngé yě azalákí komɔ́na.
Bobɛ́lɛ́ nsima ya mwâ mobú, bakrísto basúsu babandí kokoma masoló yangó na mokandá. Kasi mikandá wâná ezalákí ndéngé mɔ̌kɔ́ tɛ́ : epái mosúsu bazalákí koyébisa míngi misála ya Yésu, epái mosúsu bazalákí kotingama míngi na maloba na yě.
Lisapo
[kokoma | kobɔngisa mosólo]Bato míngi na káti ya baye bayékólá Biblíya bamɔ́ní 'tè Marko azalí moto ya libosó óyo akomákí Nsango Malámu mobimba, pɛnɛpɛnɛ ya bamobú sɔ́kí 65.
Nsango Malámu ya Matié na óyo ya Luka ebimákí pɛnɛpɛnɛ ya bamobú sɔ́kí 85, ezalí kolanda makambo nyɔ́nsɔ́ óyo Marko akomákí. Kasi Matié ayébákí mpé mikanda mosúsu ya matéya ya Yésu ; basúsu bakanisi 'te mikandá wâná eútáká na ntóma Matié óyo bazalákí kobênga mpé Levi.[3] Nzókandé Luka atíyákí moléndé mpɔ̂ na kotúna bato baye bayébaki Yésu, atangákí mpé mikandá mosúsu óyo akutákí na káti ya ba-eklézya [4]
Sango Malamu ya Yoane ebimákí pɛnɛpɛnɛ ya mobú sɔ́kí 90.
Tala mpé
[kokoma | kobɔngisa mosólo]Babúku
[kokoma | kobɔngisa mosólo]- Boyokani ya sika pe banzembo ISBN 9966-40-110-5 SBRDC-ABU, 2000[5]
- Mokanda na Kondimana na Sika na nkolo na biso Yésu Masiya - Njembo ISBN 9966-40-112-1[6]